Innig verstrengeld

Dit is een gastcolumn van gastcolumnist R2

Een van de meest romantische verhalen uit de Metamorfosen van Ovidius gaat over de geschiedenis van Philemon en Baucis. Voor de BNN-minnenden onder ons: ja, daar komt de naam van Filemon Wesselink vandaan. Deze twee bejaarden krijgen op een goede dag Zeus en Hermes op visite. Het arme paar geeft de goden als maaltijd het laatste beetje wat ze nog hebben. De goden zijn zo onder de indruk dat ze het huisje van de twee in een tempel veranderen, en de twee vragen wat ze het liefste zouden willen. De oudjes handelen, zoals altijd, vanuit de goedheid hunner harten en wensen dat ze voor altijd samen blijven als hoeders van de tempel. De goden laten hen dan ook veranderen in twee fraaie bomen wier bladertooien innig met elkaar verstrengeld zijn. The things we do for love.

Fast forward. Kabul, 2005. Een uitstekend functionerende diplomate beoordeelt voor het Prins Claus Fonds (dat ondersteund wordt door het ministerie van Buitenlandse Zaken) een subsidie-aanvraag van de man met wie ze, naar eigen zeggen, later een relatie zou krijgen. De beoordeling is positief, en het culturele project (een Afghaanse enscenering van Shakespeare’s ‘Romeo and Juliet’) gaat door.

Nogmaals fast forward. Den Haag, 2011. De diplomate is inmiddels Kamerlid, uit de relatie is een gezin ontstaan, de partner in kwestie heeft een vechtscheiding achter de rug. Dan publiceert het weekblad HP/De Tijd een artikel over mogelijke belangenverstrengeling inzake de subsidie-aanvraag in 2005. Ook komen privé-omstandigheden van de partner van het Kamerlid naar voren inzake de voogdij over zijn kinderen. Over dat laatste ga ik het niet hebben. Over het eerste wel. De media duiken als aasgieren bovenop dit interessante gegeven. Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt een onderzoek in. Citaten uit emailcorrespondentie, die moeten aantonen dat er in 2005 al wel degelijk sprake was van een amoureuze betrekking, worden geciteerd in nieuwsbronnen. Er wordt geschreven dat het Kamerlid in conflict komt met haar Fractievoorzitter. De beroemdste diplomaat na wijlen Max van der Stoel, Ben Bot, mag er ook nog wat over zeggen, en zijn woorden worden vervolgens verdraaid, althans, dat beweert hij. De spanning stijgt. De Kamer moet toch al terugkomen van reces, dit kan er ook nog bij.

Dan verschijnt het rapport van Buitenlandse Zaken, en na enig selectief shoppen, knippen en plakken lijkt de rust wedergekeerd. Het Kamerlid blijft, voorlopig althans, zitten, en de Partijvoorzitter en Fractievoorzitter Tweede Kamer, alsmede het Kamerlid, geven een Verklaring van Gerustgesteldheid af. Zoals Philemon en Baucis innig verstrengeld raakten, zo lijkt er in deze zaak op verschillende niveaus ook sprake van innige verstrengeling. Nog afgezien van het feit dat het rapport van Buitenlandse Zaken het Kamerlid absoluut niet vrijpleit, is de onzichtbaarheid van de partijtop en van alle persvoorlichters van de partij opvallend te noemen. De belangrijkste persvoorlichter is innig verstrengeld met het regenwoud in Latijns-Amerika momenteel, dus haar kunnen wij dat niet euvel duiden. Haar directe plaatsvervangers zijn, in ieder geval op Twitter, muisstil. De verklaringen van de partijtop, van verschillende prominenten binnen de partij, en van het Kamerlid zelf, blinken uit in vaagheid, en de nochtans zo welbespraakte Fractievoorzitter Tweede Kamer is onzichtbaar. Als opvallend punt mag hier worden genoemd de door menig partijprominent gemaakte opmerking dat het Kamerlid de subsidie met een goed hart verstrekt heeft. Tja. ‘Je hebt zelluf een goed hart. Je moeder heeft een goed hart’, zou een student dezer dagen dan zeggen. Het zou wat zijn als het niet uit een goed hart kwam, als die subsidie bijvoorbeeld enkel verstrekt was om een toenmalige collega een hak te zetten.

Ook het feit dat er op geen enkele manier aan damage control wordt gedaan is opvallend: de afwachtende houding van de partijleiding zorgde ervoor dat de zaak zijn climax bereikte toen de ergste bliksemafleiders (schommelingen op de financiële markt, rellen in London) alweer uit de headlines verdwenen waren. Verder wordt, gezien de eerdere situaties rond Kamerleden en senatoren van deze partij de volgende vraag interessant: als je als partij zelf altijd zo graag normatief optreedt naar burgers, naar mede-Kamerleden, en naar het kabinet, waarom trek je ten aanzien van jezelf dan nooit conclusies? Natuurlijk alles kan altijd iedereen gebeuren, en we worden allemaal wel eens verliefd, maar een Kamerlid heeft een extra verantwoordelijkheid, omdat hij of zij hoort tot de gekozen vertegenwoordiging van het volk. Bij het aanvaarden van het kamerlidmaatschap hoort het tekenen van een verklaring van goed gedrag, en wie er een Kamerlid van een andere partij op aanspreekt, kan dit ook terugverwachten. Tegen de partij zou ik willen zeggen: Get off that moral high ground of yours, and make it fast! Tegen de Fractievoorzitter zou ik willen zeggen: ‘U houdt niet van fact free politics, maar u heeft nu feiten, dus u kunt handelen.’ Als een liberale parlementariër opstapt wegens een loslippige faux-pas (het inmiddels spreekwoordelijke ‘Boekestijntje’), dan kan een Groene dame ook naar huis vanwege een multipel slippertje. Bovendien wacht haar thuis in ieder geval een innig met haar verstrengelde Philemon. The things we do for love.

R2 is sinds 6 mei 2002 lid van GroenLinks en twijfelt al sinds die datum over haar lidmaatschap.