dinsdag 5 april 2011

Vegetarisch eten en de stijgende zeespiegel

Bij ons in de kantine ligt sinds een tijdje een folder. De folder is nogal rommelig opgezet, op de voorkant staan in drie verschillende lettertypes de volgende zinnen: ‘Eatgreen op het werk: bedrijven gaan groen’, ‘eat green at work’ en ‘duurzaam was nog nooit zo makkelijk en lekker’. Ook staat er een cartoon op de voorkant getekend door iemand die niet heel goed kan tekenen. Aan de binnenkant van de folder staat dat EatGreen at Work promoot om één keer per week een groene lunch te eten. Daar bedoelen ze, blijkens de inhoud van de folder, mee dat we één keer per week geen vlees of vis moeten eten. In de folder wordt gezegd dat dat heel duurzaam is, dat dat een eenvoudige manier is om klimaatverandering tegen te gaan, bedreigde diersoorten voor uitsterven te behoeden en bij te dragen aan een eerlijke voedselverdeling.

Ik vind dat nog al wat. Als ik dus één dag per week lunch met kaas in plaats van worst op brood kan ik de klimaatverandering tegenaan? Hoe is dat onderzocht en uitgerekend? Ik was er niet van op de hoogte dat mijn plakjes vleeswaren verantwoordelijk waren voor de klimaatverandering, ik dacht dat de klimaatlobby van mening was dat mijn zestien jaar oude auto dat was. Ze zijn zelfs nog stelliger,één dag per week geen vlees of vis eten is zelfs beter dan spaarlampen gebruiken en een zuinige auto rijden.

Verder in de folder nog wat aannames: co2-uitstoot veroorzaakt het broeikaseffect en houdt verband met smeltende ijskappen, extreme stormen en de stijgende zeespiegel. De oceanen zijn over 50 jaar leeggevist. Vleesproductie is een van de belangrijkste verbruikers van vers drinkwater. Als ik de folder moet geloven is dat de oorzaak ervan dat één op de vijf personen geen toegang heeft tot vers drinkwater. In ieder geval wordt dat gesuggereerd door het één met het ander in verband te brengen. Ik betwijfel of men in Afrika vers drinkwater heeft als wij het hier niet gebruiken voor de vleesproductie.

En tot slot de ‘wist je datjes’ waarmee de folder is doorspekt:
- Met één dag per week geen vlees eten bespaar je net zo veel co2-uitstoot als met een week geen auto rijden. Ik denk dan: Wat voor auto? En waarheen? En ik rij regelmatig een week niet in mijn auto.
- Varkens zijn gezelligheidsdieren die kunnen dromen en intelligenter zijn dan honden. Ja? Dus?
- Als je één hamburger laat staan bespaar je ongeveer 16 vierkante meter regenwoud. Staat mijn koe in het regenwoud.? Op 16 m2? En komen er uit één koe niet meer hamburgers? Heeft ie dan meer vierkante meters in dat regenwoud?
- Je met het water dat voor de productie van één kilo biefstuk wordt gebruikt je 1300 keer kan douchen. Hoe lang dan? Met een waterbesparende douchekop?

De hier opgevoerde weetjes zijn toch geen controleerbare feiten? Het zijn toch geen vaststaande grootheden die je met elkaar kunt vergelijken? De opgevoerde aannames, o.a. de klimaatverandering, waarvan wordt aangenomen dat die bestaat én dat ie veroorzaakt wordt door (menselijke) co2-uitstoot, vind ik nogal wat. Er wordt gesuggereerd dat de zeespiegel zo hard stijgt dat Amersfoort straks aan zee ligt. Volgens mij zijn de wetenschappers daar nog helemaal niet uit. Ik vind het jammer dat dit soort foldertjes en campagnes op dit soort bangmakerij en onbestaande of oncontroleerbare ‘feiten’ worden gebaseerd. Verder ontbreekt elk ‘tegen’-feit, want wat kost graanproductie ons aan drinkwater en hoeveel co2-uitstoot veroorzaakt een brood en kunnen wij wel al die groente en andere grondstoffen verbouwen om iedereen vegetarisch te laten eten? En waar komen onze spruiten en sinaasappels vandaan, worden die met veel drinkwater gekweekt in Zuid-Afrika of Spanje en met veel uitstoot ingevlogen of per vrachtwagen vervoerd?

Begrijp me niet verkeerd: ik vind dat we ongeacht welke hype (gat in de ozonlaag, zure regen of klimaatverandering) of naderende natuurramp (stijgende zeespiegel) zuinig moeten zijn op onze aarde. Dat we zo min mogelijk auto moeten rijden en zo veel mogelijk moeten recyclen omdat uitlaatgassen en meer productie nooit beter kunnen zijn dan géén uitlaatgassen en minder productie. Maar om nu aan te nemen dat het ene een onontkoombaar gevolg zal zijn van het ander vind ik onnodige bangmakerij.

3 opmerkingen:

  1. Onnodige bangmakerij? Misschien.
    Maar nadenken over wat voor gevolgen jouw consumptiegedrag heeft is helemaal niet verkeerd natuurlijk. Vlees eten is nu eenmaal een belasting voor het milieu, en dat is geen simpele aanname. Of de klimaatverandering door CO2 wordt veroorzaakt, door de dynamiek van de atmosfeer of een combinatie ervan weet ik niet. Maar, een vegoburger gemaakt van soja waarvoor half de bomen in Brazilie is neergehaald is ook niet de oplossing.
    De oplossing is minder kinderen maken en tevreden zijn met wat je hebtb en misschien soms nog wel eens met minder. En meer van het seizoen eten, en bijvoorbeeld geen ingevlogen kiwi's uit Johannesburg kopen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Van A tot Z helemaal met deze blog eens!

    Complexe problemen laten zich niet verpakken in foldertjes en one-liners.

    Zeker niet als die folders worden gemaakt door mensen die eerst hun stellingen bedenken en daar achteraf de 'feiten' bij gaan zoeken!

    En Lein heeft gelijk dat we best tevreden mogen zijn met iets minder dan we nu hebben. Maar zeggen dat dat 'de oplossing' is, vind ik ook lastig.......Er zijn namelijk ook nog een paar miljard mensen waarvan we allemaal vinden dat die best iets meer zouden mogen hebben voordat ze tevreden moeten zijn. Alleen: als we voor elkaar krijgen dat die mensen dat beetje meer inderdaad krijgen, gaat dat zeer ten koste van onze planeet (meer industriele uitstoot, meer voedselproductie, meer waterverbruik, meer grensoverscheidend verkeer etc etc).......Ben bang dat de werkelijkheid is dat we geen grote wereldproblemen op kunnen lossen zonder weer nieuwe wereldproblemen te maken......Dus laten we maar gewoon in het klein proberen ons eigen leven een beetje bewust in te richten, zonder overal gelijk het regenwoud en de hongersnoden bij te betrekken.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Het is zo ontzettend jammer dat dit soort folders op die manier in elkaar gedraaid wordt! Inderdaad wordt er nogal wat aan de haren bijgesleept. Zien jullie nou hoe vega's aan hun slechte naam komen, dat komt hierdoor! En daar heb ik dan dus nadeel van. Die uitstoot waarover zo'n folder rept komt overigens voor een belangrijk deel uit koeien: die produceren (maar dat geldt ook voor melkvee en natuurlijk ook voor de ons zo geliefde biokoeien!) namelijk nogal veel methaangas. En nee, je kunt vermoedelijk geen problemen oplossen zonder nieuwe te genereren (daar ben ik helaas een beetje cynisch in), maar ik vind dat een beetje bewust omgaan met jezelf en je omgeving inderdaad al een heel goede stap is. Dus daar onderschrijf ik hh.

    BeantwoordenVerwijderen