Japan, een puinhoop

De ramp in Japan. De tv houdt er, terecht, niet over op. We zijn nu een week verder en een aantal dingen zijn me opgevallen.

De deskundigen. Ze zijn er in vele soorten en maten. Bij de ‘ramp’ in de Botlek zag ik het ook al, ze zitten in de studio maar kunnen eigenlijk over de hele situatie niets zinnigs zeggen. Het is speculeren tot en met en in feite had de NOS net zo goed mij kunnen bellen om daar te gaan zitten speculeren. De eerste dagen na de aardbeving kwam men niet verder dan de opmerking dat sprake was van een zware aardbeving en een tsunami en dat daar waarschijnlijk veel slachtoffers bij waren gevallen. Er kwam een golfdeskundige in beeld (ik wou dat ik het verzonnen had, maar helaas, hij bestaat echt), die niet meer kon vertellen dan dat zo’n aardbeving “Ja, hoge golven kan geven.” “Hoe hoog dan?” “Nou, we krijgen berichten binnen van tien meter, das best hoog.” En zo ging het nog even door.

Er waren nucleaire deskundigen (al dan niet van activistische garnituur), stralingsdeskundigen, veiligheidsdeskundigen (die pakken in één keer gewoon alles mee dat met veiligheid te maken heeft, kun je bellen voor elke ramp), mensen van het KNMI (altijd handig om te weten welk weer het is of wordt), seismologen (“8,9 is best heftig”) en ervaringsdeskundigen (mensen die de vorige tsunami meemaakten en konden vertellen hoe dat was geweest).

Naast de deskundigen en hun giswerk was er het Grote Niet Weten. Men wist niet hoeveel mensen er dood waren, niet hoeveel geëvacueerd, niet hoeveel vermist en ga zo maar door. Er waren hele gebieden die niet bereikt konden worden en niemand wist hoe het er daar uit zag en de Japanse regering kon eigenlijk ook niets zinnigs zeggen. Niet over de kerncentrales, niet over het getroffen gebied en niet over de aantallen slachtoffers.

Toen van de week een kernramp dreigde luisterde in naar Radio 1, er waren daar verslaggevers ter plaatse die vanuit Hilversum moesten horen wat de stand van zaken was, wat de premier had gezegd, wat de keizer had gezegd, wat het stralingsniveau was. Er kwamen verslaggevers terug naar huis, niet alleen vanwege de dreigende kernramp maar ook omdat ze gewoon niets zinnigs konden zeggen terwijl ze ter plaatse waren. Er was een hoop rommel, een hoop verwarring en weinig eten en drinken.

Ik vind het onbegrijpelijk dat een ontwikkeld land als Japan na een week nog steeds zo weinig weet of zo weinig vertelt en met name zo weinig doet. Niemand weet precies hoe het met kerncentrales is. Niemand weet hoeveel mensen er kwijt zijn. Er is een tekort aan alles en er is een week de tijd geweest om liters en liters drinkwater en kilo’s en kilo’s rijst in te vliegen en toch is dat niet gebeurd. Ik zag op tv dat er reddingsteams lijken zochten en dat er paden waren gemaakt door de rommel heen, maar ik zag ook mensen (en kinderen!) in opvangcentra die honger hadden. Justin Long merkte in Die Hard 4.0 (Live free of die hard) terecht op toen Bruce Willis niet wilde geloven dat de hele infrastructuur van het land plat kwam te liggen ‘It took FEMA five days to get water to the Superdome’. Dat vat het wel samen. Een westers land dat zijn eigen burgers over een paar honderd kilometer afstand geen water kan brengen. Ik vind het onbegrijpelijk.