dinsdag 21 juni 2011

The first cut is the deepest

Er zijn heel veel mensen boos op Halbe Z. Het is een misdadiger. Met een balkje voor zijn ogen en een bord voor zijn kop. Vinden ze dan. Ik ben ook best een beetje boos op hem. En word verdrietig door hem. Hij wil namelijk bezuinigen op alles waar ik graag zou willen werken (bijvoorbeeld Beeld en Geluid in Hilversum) en dat maakt me bang: nu weet ik niet waaruit ik zou moeten kiezen en straks heb ik misschien niks meer om uit te kiezen. Omdat er geen geld is om mijn salaris te betalen.

Maar goed, toch hoeft Halbe niet per se gekielhaald of gestenigd te worden. Iedereen moet inleveren, ook de kunstsector en daarom kan “de kunstsector” de sloophamer van Halbe maar zo positief mogelijk benaderen. Door innovatief te gaan doen en goed na te denken over het genereren van eigen kapitaal. Zoals bijvoorbeeld het sponsorsysteem Voordekunst. Als je creatief bent, dan moet dat eigen kapitaal een heel eind gaan lukken. Het zou alleen fijn zijn als daar iets meer tijd voor was.

Feit blijft wel dat het plan van Halbe hier en daar kant nog wal raakt. Want bezuinigen op het kunstonderwijs, juist de plaats waar de laatste jaren veel meer aandacht is gekomen voor de zakelijke kant van het kunstenaarschap, bijvoorbeeld door vakken als Cultureel Ondernemerschap, helpt de kunstsector niet om meer op eigen benen te gaan staan. Sterker nog, het maakt toekomstig afgestudeerden alleen maar meer "hulpbehoevend".

Zijlstra vindt dat instellingen die zogenaamd tot het culturele basisinfrastructuur horen, de dans moeten ontspringen. Dat is wel een prettige gedachte. Maar zijn het niet juist de VanGoghen en de Concertgebouwen die de grootste kans van slagen hebben om hun hoofd boven het water te houden? Geef juist de kleinere initiatieven een gedegen opstartkans.

Dan nog even over Marja, die niks begrijpt van het internet. En media. En omroepen. En creatieve innovatie. Gelukkig heeft ze wel veel verstand van verzuiling en van de jaren '50. Maar goed, ik betaal met liefde het driedubbele lidmaatschapsgeld voor mijn omroep. Maar dan wil ik niet dat Marja zegt dat die omroep met mijn geld geen mooie websites meer mag maken. Nee, dan moet ze ook zo liberaal mogelijk doen en de touwtjes uit handen geven. Dat dan weer wel.

Er zijn mensen die denken: eh jaaaa hoorrrr eens, ik ga nooit naar de opera of de schouwburg. Dus ik hoef daar niet aan mee te betalen. Die mensen begrijpen het idee van de verzorgingsstaat waar ze in wonen niet. Ik maak nooit gebruik van het PGB, maar daar zal ik toch een beetje aan moeten meebetalen. Het mes snijdt aan twee kanten.

Tsja, en wie denkt dat cultuur geen onderdeel van een samenleving is, heeft een slecht historisch besef, is slecht algemeen ontwikkeld en heeft zijn/haar huiswerk niet gedaan. Dat de staat de cultuursector stimuleert om meer op eigen benen te gaan staan is een goed plan. Om er een sloophamer tegenaan te gooien is oliedom.

9 opmerkingen:

  1. Marja is geen Liberaal hè. Dan hoef je dus ook niet Liberaal te doen.

    De kaartjes voor de Messiah in het Concertgebouw zijn € 58,- Is daar dan al subsidie af?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Zelf denk ik dat ik de verzorgingsstaat aardig begrijp. Ik betaal met liefde mee aan de eerste levensbehoeften van anderen en ben solidair met de zwakkeren. Dat heeft echter volgens mij niets te maken met opera. Daar is niemand van afhankelijk. Wie dat wil zien, mag erheen en betaalt de prijs die erbij hoort. Wie het niets interesseert hoeft niet mee te betalen. Als Ilse de Lange een concert geeft, hoeven de opera-liefhebbers toch ook niet mee te betalen aan de kaartjes van de Ilse-fans?...........En volgens mee is de regeling als volgt: Als een kunstenaar/gezelschap 170,50 euro zelf kan binnenhalen, is de overheid bereid dat aan te vullen dat 1000 euro. Kortom: als je een product maakt waar zeer weinigen in geinteresseerd zijn en wat blijkbaar te weinig kwaliteit heeft om mensen aan te spreken, wil de overheid daar toch met liefde een bult belastinggeld tegenaan gooien. Dus als ik opera vreselijk vind en er dus voor kies daar geen geld aan uit te geven, vindt Halbe het normaal dat hij mijn geld daarnaartoe brengt ipv naar de zorg / het onderwijs / de wegen / het OV / de politie en al die andere zaken waar mijn belastinggeld wat mij betreft voor bedoeld is......Ja ik vind het ook schandalig, maar om de omgekeerde reden geloof ik......

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @hh, er zitten volgens mij een paar missers in je betoog:

    - er zijn wel degelijk mensen afhankelijk van opera (en het bezoek ervan), niet het publiek maar de professionele musici.
    - Opkomen voor de zwakkeren in de samenleving betekent ook faciliteren dat degene met een kleine portomonnee van kunst en cultuur kunnen genieten.
    - een product waar weinig mensen in zijn geinteresseer is niet per definitie een product van inferieure kwaliteit. Net zo min als dat een product dat veel mensen aanspreekt automatisch van hoge kwaliteit is.

    (en als er ergens geen belastinggeld aan moet worden uitgegeven, dan zijn het wel wegen). Overigens wel met je eens over investeren in onderwijs, ook kunstonderwijs trouwens.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @Lein:
    - Die professionele musici zijn niet afhankelijk van dat geld. Zij leven nu van dat geld, betaald door ons allen en zonder prestatieprikkel. Het verzoek van de overheid aan hen is om zelf ook een stukje van dat geld binnen te brengen. Als het niet lukt om 17% van je inkomen zelf te verdienen, dan moet je wat anders gaan doen. Let wel op dat mensen die een 'normaal' product maken gewoon 100% zelf moeten binnenhalen. En terecht. Als er zo weinig behoefte aan het betreffende kunstproduct is dat zelfs 17% van de kosten niet door vraag wordt gedekt, is het in het kader van solidariteit met die musici veel goedkoper om ze gewoon een uitkering te geven. Kunnen ze ondertussen of een andere baan gaan zoeken of een product ontwikkelen waar wel behoefte aan bestaat.

    - In het kader van solidariteit lijkt het me goed als die gezelschappen hun kaartjesprijs inkomensafhankelijk maken. Dan betalen de rijkeren wat extra zodat de mensen met een kleine portemonne ook kunnen gaan kijken. Dan kan mijn belastinggeld gewoon naar zieke mensen. Ik neem aan dat al die operaliefhebbers die wat te besteden hebben, daar geen enkel probleem mee hebben.

    - Een product waar weinig vraag naar is, hoeft zeker niet inferieur te zijn, mee eens. De vraag is alleen of iedereen er dan onvrijwillig aan moet meebetalen. Als wij hier een hele goede ijzeren plaat ontwikkelen van absolute topkwaliteit, maar niemand wil die plaat kopen, dan maak ik geen inferieur product, maar ga ik wel failliet. En terecht. Ik zal een publiek moeten zoeken bij mijn spullen. Waarom is dat voor musici anders?

    - Geen geld naar wegen is een mogelijke keuze inderdaad. Ik denk alleen dat al die vrachtwagenchauffeurs e.d. die elke dag uren stilstaan, dat geen betere keuze vinden dan een beetje bezuinigen op cultuur. Om nog maar niet te spreken van de werkgevers van die chauffeurs die dat stilstan allemaal betalen, wat rechtstreeks van hun winst afgaat, wat dus rechtstreeks van het beschikbare belastinggeld voor zieke mensen e.d. afgaat.


    We worden het vast niet eens :)

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ha, de publieke omroep! Waarom zou het slecht zijn dat we naar 8 omroepen gaan? Scheelt sowieso al weer een hoop bestuurders en het levert een hoop efficiency op (één van de doelstellingen van ons aller Marja). En waarom zou creatieve innovatie niet kunnen zonder dat wij daar aan meebetalen? Of dat de omroep dat eens doet vanuit het flinke budget (laten we dat vooral niet vergeten) dat ze overhouden? Welke mooie websites bedoel je precies?

    Is het trouwens niet raar dat de Nederlandse bevolking het salaris van een presentator betaalt, dat drie keer zo hoog is als dat van de minister-president? Het argument dat de Matthijs van Nieuwkerk-en, Paul de Leeuw-s/-en etc. van deze wereld dan naar de commerciële omroep zouden (moeten) vertrekken. Ja, en? De Leeuw zou dat nooit doen, zegt hij en vindt dat hij een uniek talent heeft. Of dat echt zo is, zullen de meningen verdeeld zijn. Zijn talent is mij echter niet meer waard dan het werk van de minister-president. Dat lijkt mij een tikje belangrijker voor ons land dan de grollen die hij uithaalt. Ook vind ik het raar dat ik indirect mee betaal aan Paul's salaris. De publieke omroep met haar coördinatoren, netmanagers, baasjes, bonzen etc. mag - in tijden van crisis, mind you - best wat inslinken.

    Tuurlijk is het voor individuele gezelschappen en kunstenaars sneu dat hun subisidie verdwijnt, maar als er geen markt is voor en geen behoefte is aan drie dezelfde dansgenootschappen, moeten ze dan alledrie in stand gehouden worden? Waarom zouden mensen met een kleine beurs, als opera zo belangrijk is, daar dan geen geld voor opzij kunnen leggen? Of ben ik dan heel radicaal en asociaal? De eerste levensbehoeften gaan voor, dat snap ik, maar het is toch geen schande om dan bijvoorbeeld te sparen voor je operavoorstelling, als je daar zo graag naartoe wilt?
    @hh Het inkomensafhankelijk maken klinkt sympathiek, er zijn nu al stoelen in verschillende prijsklassen, maar hoe wil je dat inzichtelijk maken als je een kaartje koopt?

    @ Lein: wegen zijn echt heel belangrijk. Denk alleen aan de keren dat jij er zelf gebruik van maakt en de wijze waarop je boodschappen worden aangevoerd aan de supermarkt. De versnelde aanleg van wegen onder het vorige kabinet heeft bijvoorbeeld al veel files opgelost. Doorgaan dus met verbreden, aanleggen van wegen om de doorstroming te verbeteren. Goed voor de economie. Met dat geld dat we daarmee verdienen, kan weer belasting worden betaald. En met dat geld kunnen we dan weer andere nuttige dingen doen, bijvoorbeeld cultuursubsidies. :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @hh, ik denk ook niet dat we het eens worden (alhoewel we nog wel een gezamelijk voorstel zouden kunnen uitwerken over die inkomensafhankelijke toegangskaartjes misschien) maar ik vind het wel leuk om je reactie te lezen :)

    @h, ik bedoelde de sites van de VPRO. Zoals 3VOOR12 (alhoewel nu toch lijkt dat zij niet te hard gekort zullen worden) en Dorst. Ik wil daar overigens graag aan meebetalen hoor, maar Marja mag niet bepalen hoe de omroepen hun abonneegeld uitgeven. Overigens eens met je stelling dat omroepbonzen wel een beetje een pas op de plaats mogen maken in tijden van crisis.

    @wegen, ja die zijn zeker belangrijk maar ik zou liever zien dat er geinvesteerd wordt in de ontlasting van de bestaande wegen dan aanleg van nieuwe. Vanochtend ging het op het nieuws over veranderingen in de overdrachtsbelasting. Prima, schaf maar af voor werknemers die op fietsafstand van hun huis gaan wonen. Dus, zorg ervoor dat fietsen naar werk en dichtbij werk wonen veel aantrekkelijker wordt. Maar eerlijk, daar heb ik nou ook niet zomaar een oplossing voor.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. In de Elsevier van deze week een interessant interview met Pim van Klink, kunsteconoom, die een proefschrift schreef over de onzin van kunstsubsidies. Zeer de moeite waard!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Allereerst: de meeste acteurs, dansers, en musici verdienen omgerekend een uurloon waarvoor wij allen vermoedelijk niet ons bed uit zouden komen, maar ze doen het ook niet om rijk te worden. Wie grote groepen kunstenaars echter zonder meer de WW in stuurt (en dat is een mogelijk gevolg - ook leuk voor de verzorgingsstaat), verschuift een probleem van OCW naar SZW, dat lijkt mij niet constructief.

    Mensen die geld hebben, willen ook wel meer betalen voor kaarten. En of je nu spaart voor je jaarlijkse uitje naar het Circustheater of naar De Nederlandse Opera, dat maakt inderdaad niet uit. Maar stel: jij vindt als ouder klassieke muziek helemaal niets, en je kind heeft er wel interesse in, op een of andere merkwaardige manier. Jij wilt er geen geld aan stuksmijten en er wordt vrij weinig les meer over gegeven. Er zijn geen middelen meer om met school naar een voorstelling te gaan. Wat doe je?

    Overigens: als je naar het benoemingsbeleid van bestuurders van grote orkesten van de afgelopen 15 jaar kijkt, zie je dat het ondernemerschap daar al lang hoog op de agenda staat. Ook ik vind dat de cultuursector meer eigen geld mag genereren, en er zijn heel veel kunstenaars die dat ook vinden, maar een radicale overdracht aan de vrije markt is, voor zover ik de economische geschiedenis beheers, niet aan te raden.

    De dissertatie van Van Klink kan onmogelijk een dermate eenzijdige conclusie hebben gehad, want dan zou het wel heel ongenuanceerde wetenschapsbeoefening geweest zijn. Bovendien wijst het carrièrepad van Van Klink juist op een benadering die in mijn optiek stukken constructiever en doordachter is dan die van de huidige regering.

    Een meer principieel punt is het volgende: ik ben persoonlijk dol op kwantificeren en accountability, maar er zijn nu eenmaal zaken die je niet volledig in harde valuta kunt uitdrukken. Maar moet je er dan ook gelijk maar mee stoppen?

    @Caar: EUR 58,- is een redelijke prijs als je bedenkt wat een begroting voor een professionele Messiah zou bedragen. Bij 1800 verkochte plaatsen heb je EUR 104.000 recette inc het nieuwe BTW-tarief van 19%, want het is de Messiah dus het zal wel niet in juni zijn ;-). My guess is dat een begroting per avond, afhankelijk van de uitvoerenden, wel wat hoger ligt dan dat bedrag, en dan heb ik de exploitatie van het Concertgebouw niet meegerekend want dat is een aparte begroting. Ik denk dus dat er inderdaad subsidie bijzit. In Carnegie Hall beginnen de kaarten bij USD 80 dollar als er 1 pianist een avondje Goldbergvariaties komt spelen in de Kleine Zaal. Maar goed, klassieke muziek is ook een nicheproduct, dus dan betalen we er maar wat meer voor. Dat is immers wat de burger wil. Dus dan doen we dat. Ja toch niettan? Of: naar Nick en Simon!

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Regine Ja, dat vermoedde ik dus ook al, dat daar al subsidie af was. En al geef ik toch graag zo weinig mogelijk geld uit aan wat dan ook, toch vind ik het een vreemd idee dat ik gesubsidieerd naar het Concertgebouw ga. En ik weet zeker dat ik die avond uitsluitend tussen de mensen zit die ook het dubbele er wel voor hadden neergeteld en niet tussen pubers met ouders die liever naar de Efteling gaan. Of: naar Nick en Simon!

    BeantwoordenVerwijderen