Reizen met de trein is een antropologische ervaring. Keken en bekeken worden, alleen dan met veel meer argwaan dan dat je ooit op de boulevard van St. Tropez zal vinden. Een soort Big Brother meets Ruth Benedict. De coupé als mini-maatschappij met zijn eigen ongeschreven regels en mores, zoals “eet geen boterham met salami en ga nooit naast iemand zitten als er elders nog meer plek is”. En de commutercommune heeft natuurlijk zijn eigen sterspelers. Hieronder een impressie van de terugkerende hoofdrolspelers op mijn vaste traject.
De man met de broodzak
Het lijkt erop dat deze meneer ’s ochtend meer tijd besteedt aan het in model brengen van zijn blonde manen, à la de bard uit Asterix en Obelix, dan aan het verzorgen van zijn lunch. Hij heeft nooit een tas bij zich maar draagt altijd los in de hand zijn bruine boterham met kaas met een krentenbol. In een plactic zakje weliswaar maar verder draagt de midlifemeneer niks bij zich. Of zou het allemaal verstopt zitten in de zakken van zijn legergroene gewatteerde jas?
De mevrouw die misschien toch een meneer is
Deze mevrouw is heel lang en groot en breed en draagt geen jas maar een uitbundig wapperende quilt in kerstkleuren. Minstens schoenmaat 44 en een zeer uitgesproken kaaklijn. En met oorbellen en slechte eyeliner. Hebben we hier te maken met een genderbender? Ik hoop het van harte.
De jongedame met het seksleven
Deze dame werkt bij een reisbureau en heeft een zeer actief uitgaansleven. Niet alleen weet de hele trein inmiddels wat haar stamkroeg is, ik weet ook de uitslagen van de soa-testen en de namen van haar ex-vriendjes. Het spreekt voor zich dat deze dame vooral op maandag gemeden moet worden wanneer ze met collega’s reist en gedetailleerd het afgelopen weekend in geuren en kleuren bespreekt.
De mevrouw met de repen
Ik hoop van harte dat deze mevrouw vanavond een broodje hamburger eet, maar ik denk niet dat het gaat gebeuren. Mager, grauw en bleek en levend op minuscule hapjes van een of andere dure dieetreep. Het doet haar niet veel goeds. Hopelijk valt ze niet nog meer af en blijf ik haar in de trein zien.
De headhunter en zijn collega
Kerncompetenties en allerhande managementbladibla is alles wat de klok slaat bij deze twee heren. Sollicitatiegesprekken en persoonlijke gegevens worden zo uitvoerig besproken dat ik in een van hun kandidaten voor een aanstelling aan de Universiteit Leiden een docent van mij herkende. Je gegevens zouden maar op deze manier op straat komen te liggen.
Reis jij met de trein op een vast traject? Vertel over de sterspelers en de mores in jouw treinstuk in de comments.
De ROC-leerling
BeantwoordenVerwijderenLijkt zich niet bewust van het aantal decibel dat hij/zij al om half 8 's ochtends produceert. Slecht te verdragen op de nuchtere maag.
De Helpdeskmedewerker
Vergelijkt zijn hardware graag met die van zijn collega's.
De projectmedewerksters
Maken hun vergadering graag nog even af in de trein. Dat hun dwingende gefluister meer afleidt dan hun normale stem, daar hebben ze geen boodschap aan. De eufemistische omschrijvingen van hoogst belangrijke interne kwesties creëren stevige jeuk bij alle toehoorders.
De trotse moeders
Hebben geen leven buiten de zorg van hun kinderen. "Sofie is echt een intelligente meid, dat merk je gewoon. Ik zie haar wel de kant van haar vader opgaan, ook qua beroep. Misschien zelfs de wetenschap? Ja, en dat tekenen haar favoriete vak is, dat kan nog veranderen. Wat zegt zo'n kleuterklas nou helemaal?"
De territoriale krantenlezer
Kiest zijn lectuur op grootte, niet op inhoud. Size matters. Als er geen sportauto inzit, dan zal die plek in de coupe in ieder geval met hand en tand verdedigd worden. Spreidt zijn bovenbenen graag in een hoek van ’90: Niet alleen zijn krant verdient wat ruimte.
Op mijn traject (DH-Utrecht) kom ik vaak de volgende types tegen:
BeantwoordenVerwijderenDe tassenlegger
Stapt in DH in, gaat steevast aan de raamkant van een tweezitbankje zitten en legt zijn grote schoudertas pontificaal en demonstratief op de stoel naast hem. Zet vervolgens grote koptelefoon op en negeert iedereen die ook instapt. Als de trein Gouda binnenrijdt, staart hij naar buiten, om elk oogcontact met instappende reizigers te vermijden. Alleen als iemand expliciet vraagt hij hij/zij daar mag zitten, reageert hij zo laat mogelijk en schuift hij met duidelijke tegenzin en een hoorbare zucht zijn tas onder de bank. Zorgt er uiteraard voor dat zijn arm op de leuning in het midden ligt, voordat de instapper naast hem zit, zodat hij een maximum aan ruimte kan claimen.
De gadgetkoning
Ik weet geen betere benaming voor deze slungelige jongeman met nonchalant weg gekamd haar, dat minstens een half uur werk heeft gekost om zo in model te brengen. Installeert zich met zijn laptop en iPhone binnen handbereik. Bekijkt filmpjes met minuscule oordopjes in of werkt in een ingewikkeld uitziend grafisch programma. Kan sneller typen dan ik kan denken. Checkt om de paar minuten of hij nog berichtjes heeft ontvangen op zijn telefoon. Haalt dan ineens een andere retro uitziende telefoon tevoorschijn, waar hij ook razendsnel dingen mee doet. Diept uit zijn binnenzak een PSP op (meen Sony) om een racespel mee te spelen. Al zijn elektronica is wit (fashion statement). Weegt zelf nog geen 70 kilo, maar voegt daar zeker 3 kilo aan apparatuur aan toe.
De uitgebluste ambtenaar
Magere man tussen 45-50 met versleten bruin koffertje. Draagt een ‘sportief’ rood jack, met een donkerblauw sjaal eronder. Draagt meestal een blauw of grijs colbertje onder zijn jack. Nette pantalon met vouw, grijze of donkerblauwe sokken en zwarte schoenen met dikke zolen zoals beveiligers die ook wel dragen. Heeft een lege blik in zijn ogen met neerhangende mondhoeken. Kijkt alsof hij de last van de hele wereld meetorst. Als hij een hond was, zou je hem aaien omdat je hem zo zielig vindt. Heeft altijd koffie bij zich, waar hij mechanisch kleine slokjes van neemt. Moeilijk om te bepalen of hij nu diep in gedachten verzonken, of klinisch dood is. Heeft ongetwijfeld een dikke blonde vrouw met een schelle stem. Stapt in Gouda uit, als je hem met zijn hangende schouders het perron af ziet sjokken, voel je een vlaag van medelijden.
De gezelligheidszoeker (65+)
Kom je zeker niet altijd tegen, want is een incidentele en onzekere treinreiziger (dat kan echter ook een list zijn). Altijd een vrouw. Als je geluk hebt, reist ze met iemand samen. Als je pech hebt, ben jij haar treinmaatje geworden gedurende de reistijd. Gaat vlak voordat de trein vertrekt zitten met een welgemeend “hè, hè”. Controleert voor de zekerheid haar kaartje. Als ze alleen is, begint ze nu tegen je te praten. Vaste volgorde: ik heb het gehaald – ik ga naar – het weerbericht – ik ga naar (uitgebreid). Probeert een huiskamer gevoel te creëren om zich heen. Controleert haar kaartje, voor de zekerheid. Stel je voor dat er ineens iets anders op staat gedrukt. Als het gesprek stokt wegens minimalistische input gesprekspartner, begint ze tevreden om zich heen te kijken. Als ze schaamteloos is, begint ze nu tegen mensen aan de overzijde van het gangpad te praten. Zo niet, probeert ze het gewoon weer bij jou. Voor de zekerheid controleert ze haar kaartje. Je weet nooit.
Wat prachtig! De incidentele keren dat ik met de bus ga komt er steevast een donkere man naast me zitten die ruikt alsof hij net voor de hele straat oliebollen heeft staan bakken. En dat ruik ik dan de hele dag. Denk ik.
BeantwoordenVerwijderenDe gadgetkoning heb ik vorige week volgens mij ook gezien, toen ik op hetzelfde traject reisde. Incl. spelletjes en grafische programma's.
in de stadsbus in Maastricht of in de intercity van Maastricht naar Utrecht (nooit andersom) kwam er regelmatig een oud vrouwtje tegenover me zitten die me dan een snoepje aanbood. Die diepte ze dan op uit haar handtas en het snoepje smaakte altijd naar citroen en was heel vies. Nadat ik afscheid nam van zijn fluffy bloempotkapsel en mijn hoofd kaal schoor, is mij nooit meer een snoepje aangeboden.
BeantwoordenVerwijderenDe groep Brabantse huisvrouwen. Met rood- of blauwgekleurd windjack (...waarschijnlijk heeft manlief exaxct dezelfde...) en functioneel kapsel. Die zichzelf eigenlijk een 'hele gekke vrouw' vinden. En het daarom nodig vinden om de hele coupe te vullen met hun lelijke Brabantse accent, harde lach en oninteressante praat.
BeantwoordenVerwijderenWat ik regelmatig meemaak en waar ik me vooral aan erger:
BeantwoordenVerwijderenDe gehaaste man
Man staat ongeduldig te wachten tot de deuren van de trein openen. De eerste mensen stappen uit, maar de man heeft geen geduld en stapt de trein al in, waardoor vervolgens iedereen begint te lopen en de mensen niet meer uit de trein kunnen.